Elektrik Gitar Manyetikleri

Humbucker/Single Coil
İki bobinli ve nispeten daha az gürültülü çalışan manyetiklere ‘humbucker’ denir. Gibson firmasından Seth Lover tarafından 50’li yıllarda icat edilmiştir. Humbucker manyetikler yüksek çıkışlarıyla, gür ve sıcak tonlarıyla bilinirler. ‘Single Coil’ ise tek bobinli manyetiklere verilen isimdir. Net, notaların tek tek anlaşılabildiği tonlar üretir. Humbucker’lara göre daha gürültülü çalışırlar.

DiMarzio'nun en meşhur humbucker'larından Super Distortion

DiMarzio‘nun en meşhur humbucker’larından Super Distortion

 

Coil split ya da coil tap ise istendiğinde bir anahtar yardımıyla humbucker manyetiğin üzerindeki bobinlerden birinin devreden çıkarılarak aynı manyetik üzerinden single coil tonları elde edilmesidir.

Diğer Manyetikler
Soapbar (P-90) ise humbucker’ın icadından önce Gibson SG ve Les Paul gibi gitarlarda kullanılan, esasen bir single-coil olmasına rağmen single-coil’den daha geniş, humbucker’dan daha dar ve her ikisinden de daha uzun bir manyetiktir.  Fender tarzı single’lar kadar parlak olmayıp daha fazla mid frekans üretir. 70’li yıllardan itibaren re-issue (tekrar üretim) P-90’lar piyasada yer almaktadır.

Mini-Humbucker ise ilk olarak Epiphone tarafından üretilmiş ve firmanın Gibson tarafından satın alınmasıyla el değiştirmiş, hem fiziksel ölçüleri hem de ton olarak single-coil ile humbucker arasında olan bir manyetik modelidir.

Fender tipi bir gitardan Gibson tarzı ton elde etmek isteyip, gitarınızın gövdesindeki manyetik yuvasını büyütmek istemiyorsanız ‘single sized humbucker’ yani tek bobinli manyetik kasasının içerisine yerleştirilmiş iki adet mini bobinli humbucker’ları tercih edebilirsiniz. Bu modellerde bobinler yanyana yerşeltirilebileceği gibi üst üste de konabilir.

F-Spaced, G-Spaced

Tek bobinli single-coil manyetik

Tek bobinli single-coil manyetik

İlk zamanlarda gitar ölçüleri ve genel standartları Fender ve Gibson olmak üzere ikiye ayrılıyordu. İlerleyen zamanlarda her iki markanın da pek çok farklı türevleri üremiş olsa da hala benzer standartlar varlığını sürdürmektedir. Tremolo sistemi olan, yani Fender ve türevi olan gitarların köprüleri daha geniş olduğu için manyetiklerinin de kutup başları daha geniştir. 52.6 mm olan bu ölçüye Fender spacing ya da F-spacing denmektedir. Kilitli, Floyd Rose lisanslı tremololu gitarlarda da F-spaced manyetikler kullanılır. Oysa Gibson tarzı gitarlarda tellerin arasındaki mesafe ve aynı zamanda manyetiklerin kutup başları arasındaki mesafe daha yakın olup, toplam 49 mm’dir. DiMarzio firması F-spacing ve Standard Spacing kavramlarını kullanırken Seymour Duncan markası Gibson tarzı dar ölçü için Humbucker, geniş ölçü için Trembucker tabirlerini kullanmaktadır. Her iki firma da tüm çift bobinli manyetik modellerinin her iki ölçüde de üretmektedir. EMG‘lerde ise modeller çoğunlukla kutup başı şeklinde değil çubuk şeklinde olduğu için her iki gitar modeline de uymaktadır.

Aktif/Pasif Manyetikler
Aktif manyetik, kazanç (gain) arttırmak veya farklı tonlar elde etmek için elektronik bir devreye bağlı olarak çalışan manyetiklere deniyor. Daha az dip gürültüsü, daha geniş ton seçenekleri sağlaması avantajları arasında. Ayrıca normal şartlarda uzun kablo kullanıldığı takdirde kayıba uğrayan tiz frekanslarda herhangi bir sorun yaşanmaması da bir tercih sebebi olarak karşımıza çıkıyor. EMG markası aktif manyetikleriyle ünlüdür. Özellikle köprü ve sap pozisyonunda birlikte kullanılan 81 ve 85 kombinasyonu meşhurdur. Pasif manyetiklerde ise herhangi aktif bir elektronik devreye bağlı olarak çalışma durumu söz konusu değildir. Günümüzde elektrik gitarlarda kullanılan manyetiklerin çok büyük kısmı pasiftir.

Uygun kombinasyonu oluşturmakta güçlük çekiyorsanız hazır manyetik setlerini de kullanabilirsiniz.

Uygun kombinasyonu oluşturmakta güçlük çekiyorsanız hazır manyetik setlerini de kullanabilirsiniz.

Potans ve Manyetik Uyumu
Daha yüksek dirence sahip potansometreler biraz daha güçlü bir çıkış ve daha fazla tiz frekans üretir. Tekli (single-coil) manyetiklerin 250K, çiftli (humbucker) manyetikler için 500K potans kullanımı yaygındır. Sebebi ilk dönemlerde Gibson’ın 500K, Fender’in 250K potans kullanmasıdır. Bu konuda siz de kendi tercihinizi kullanabilir ve isterseniz alışılagelmiş kombinasyonun dışına çıkabilirsiniz.

Bora USLUSOY

Bu yazı Aksesuar, Ekipman, En Yeniler, Enstrüman, Gitar kategorisine tarihinde tarafından gönderildi.

Bora Uslusoy hakkında

Bora Uslusoy; Musicians’ Institute London, Guitar Institute of Technology (GIT) mezunudur. Berklee College of Music’in çevrim içi uzantısı olan berklee.edu’da Studio Production Specialist programını tamamlamıştır. Steinberg sertifikalı Cubase ve Avid sertifikalı Pro Tools eğitmenidir. Solo Gitar Metodu, Solo Gitar Metodu II: İleri Teknikler, Yeni Başlayanlar için Gitar Metodu, Diziler ve Arpejler, Bas Gitar Metodu adlı kitapların yazarıdır. Yayınladığı kitaplar bugüne kadar toplam 19 baskı yapmış ve yaklaşık 35.000 adet satılmıştır. Bazı kaynaklara göre şimdiye kadar 3.000 civarında müzik öğrencisiyle çalıştığı ve 20.000 saat ders verdiği tahmin edilmekte olan Bora Uslusoy halen bU MÜZİK ATÖLYESİ‘inde özel gitar derslerinin yanı sıra, armoni-teori, müzik prodüksiyonu (Cubase, Pro Tools, kayıt, edit, mix) eğitimi de vermektedir. Çeşitli müzisyen ve grupların albümlerinde prodüktörlük, pek çok stüdyo kayıdında kayıt ve miks mühendisi olarak çalışmıştır. 2004 yılında ‘Umutsuz Aşk’ adlı solo albümü çıkarmıştır.