Herkese merhaba. Bu yazıda sizlere davul setinden, içerdiği tüm parçalardan, bu parçaların özelliklerinden ve ekipman seçimi konusunda bazı kısa yollardan bahsetmek istiyorum. Modern bir davul seti temel olarak bas davul (kick), trampet (snare), tom tomlar (toms), ziller (cymbals), bazı perküsif enstrumanlar (cowbell, tef, chimes, gong, timbal vs…) ve bu uzuvların monte edildiği ya da çalınmasına yardımcı olan (kick pedalı vs…) bazı aksamlardan (hardware) oluşur. Ama isterseniz önce davulların imal edildiği materyallere kısaca bir göz atalım.

Davul geçmişinden bugüne süregelen tarihi boyunca ahşap, metal ya da plastik gibi çeşitli maddelerden imal edilmiştir. Günümüzde ise en yaygın olarak kullanılanlar ağaç ve değişik metallerden yapılanlardır.

Ahşap Davullar:

Ahşap, davul yapımında değişik teknikler uygulanarak kullanılabilir. En yaygın yöntem tahta plakaları (kalınlıkları üreticiden üreticiye farklılık gösterebilir) yuvarlayarak ve üst üste yapıştırarak uygulananıdır. Bu yöntemle üretilen davullara Ply Drums adı verilir.

 

Bazı markalar ise tüm gövdeyi bir ağaç parçasından keserek tek parça halinde davullar üretirler (Solid Body Drums). Bu yöntem diğerlerine göre biraz meşakatli olduğundan bu teknikle üretilen davullar diğerlerinden biraz daha pahalıdır.

Bir başka teknik ise dikine ahşap blokları yan yana birleştirerek gövdeyi oluşturmaktır. Bu davullar ise Block Drums olarak adlandırılır.

Çoğu ahşap davulun en dış yüzeyi Finish denilen son kat bir kaplamayla örtüldüğü için uygulanan bütün bu teknikleri ilk bakışta anlamamız pek mümkün değildir. Ancak ağacı davul derisinin oturduğu kesit kısmından görebilirsek ne şekilde yapıldığını anlayabiliriz.

Maple (Akçaağaç) davul yapımında kullanılan en popüler ağaçlardan birisidir. Kuvvetli bas frekansları, dengeli mid-tiz frekansları, sıcak ve yumuşak tınısı ve geniş dinamik hassasiyetiyle davulcular arasında çok yaygındır. Mahogany (Maun) yüksek bas, mid ve tiz frekansları ile Rock kit’lerin vazgeçilmezi denebilir. Birch (Huş Ağacı) ise mikrofonlandığında kolaylıkla işlenebilen bir ses ürettiğinden stüdyo kayıtlarında efsaneleşmiş durumdadır. Rosewood (Gül Ağacı) diğer ağaçlara nazaran oldukça sert yapısıyla kolaylıkla ayırt edilebilen bir sese sahiptir.

Ahşap davulların kalınlıkları da çıkan ses açısından oldukça önemlidir. Kalınlık arttıkça hassasiyet, hacim ve uzaması azalırken volume de aynı oranda artış göstermektedir.

Metal Davullar:

Metal günümüze kadar bas davul ve tom gövdesi imalatında ana malzeme veya kaplama olarak kullanılmış olsa da günümüzde en yaygın biçimde trampetlerde kullanılmaktadır. Brass (Pirinç), Steel (Çelik), Bronze (Bronz), Aluminum (Alüminyum), Chrome (Krom) gibi metaller trampetlerde oldukça sık kullanılırlar. Her ne kadar aralarındaki ton farkı ahşaplarda olduğu kadar aşikar olmasa da dikkatli incelendiğinde kendine has özellikleri olduğu görülebilir. Metal davullar genelde Solid Body olarak imal edilirler. Ama az da olsa iki veya üç kat halinde görülebilir. Chrome over Brass bunların içerisinde en yaygınıdır. Metal davullar ahşaplara göre daha volume’lüdürler. Sustain’leri daha fazladır ve tını olarak daha tiz bir karaktere sahiptirler başka deyişle parlaktırlar.

Bütün bunların yanında Free Floating adı verilen ve metal ve ahşabı bir arada kullanmaya izin veren alternatif bir sistem de bulunmaktadır.

 

Ziller:

Ziller temel olarak hi-hat, ride, crash ve efektler (Splash, china, bell vs…) olarak dört ana başlıkta toplanabilir. Hi-Hat aynı büyüklükte iki zilden oluşur ve bir hi-hat sehpasında ayak ile control edilir ve hem baget ile hem de ayak ile çalınabilir. Diğerleri ise bir zil sehpası üzerine monte edilir ve baget ile çalınırlar.

Aksamlar(Hardware):

Kick pedalları, trampet sehpaları, zil sehpaları, tom sehpaları, multi clamp’ler, dönüştürücüler vs…Tüm bu metal parçalar aksamlar kategorisindedir.

Henüz Bir Çift Bagetten Başka Hiçbir Ekipmanınız Yoksa:

Davul çalıyorsunuz, bir grubunuz var ve prova yaptığınız stüdyoda ihtiyacınız olan bütün ekipmanlar var. Dolayısıyla ekipman satın almaya ihtiyacınız yok. Ta ki grubunuzla bir barda, okul şenliğinde ya da bir festivalin amatör sahnesinde yer alana kadar. Tabi ki bu tarz yerlerde de ihtiyacınız olan ekipmanlar mevcut olabilir ancak kendi ekipmanınızın olması demek bir bakıma olayı kişiselleştirmek demektir ki bu da bir taraftan bu işi ciddiye aldığınızı ve önemsediğinizi gösterir. Olayı kişiselleştirmekten kastım şu: Mesela bugün hemen hemen bütün akıllı telefon üreticileri aldığınız telefonu kendinize özel hissetmeniz için ellerinden geleni yapıyor. Telefonunuzun menüsündeki ikonların arkasına istediğiniz fonu koyabiliyorsunuz, sevgiliniz aradığında “Aşkııığm Açsanaaeeağ!!!” diye bağıran bir zil sesi duymanız için hiçbir engeliniz yok ya da mesajlarınızı yazdığınız ekranın arkasında anneannenizin resmini rahatlıkla görebilirsiniz. Şaka bir yana her seferinde başkalarının hiç tanımadığınız ekipmanıyla müzik yapmak bence hiç ayakkabınızın olmamasına ve her gün başka bir arkadaşınızın ayakkabısını giymenize benziyor. Kimisi ayağınıza büyük, kimisi ise küçük gelecektir. Tam olanlar ise belki sizin estetik anlayışınıza sahip olmayacak ya da ortopedik olmadığı için gün sonunda bel ağrısına sebep olacaktır.

Evet şimdi kendi ekipmanlarınızı edinmeye karar verdiniz ama hangisinden başlayacaksınız? Genelde çalacağınız ortamlarda averaj bir davul seti ve aksamlar olacağını varsayarsak yerinizde olsam ben işe bir trampet alarak başlardım.

En yaygın kullanılan trampetler çapı 14 inch olanlardır. Eğer Funk, R&B, Jungle vs… gibi sadece bir spesifik tarz çalmıyorsanız 14 inch bir trampet işinizi rahatlıkla görecektir. Bu müzik stillerinde kullanılan 10, 12 veya 13 inch trampetler bulabilirsiniz tabi ama bunlarla bazı sorunlar yaşamayı şimdiden göze alın. Mesela 12 inch bir trampet alırsanız kasnak (Rim Click) sesini istediğiniz gibi duyamayabilir ve kasnağı genişleten özel bir aparata ihtiyaç duyabilirsiniz. Bu tarz trampetler profesyonel davulcuların set-up’ında genelde ikinci trampet olarak yer almaktadır.

Ahşap mı yoksa metal mi? Bu sorunun cevabını her ikisini deneyerek siz kendiniz bulacaksınız fakat şunları göz önünde bulundurun:

1. Metal trampetler çok gergin akort edildiklerinde hacimlerini kaybederler ve cılızlaşırlar.
2. 5 inch’den daha az derinliğe sahip metal trampetler düşük sustain’e sahiptirler ve hacimleri daha azdır.
3. 5.5 inch’ten kalın bazı ahşap trampetler sizi rahatsız edebilecek bazı alt frekanslar üretebilirler.
4. Free Floating tekniğiyle üretilmiş bazı trampetler şaşırtıcı derecede birçok tarzda kullanılabilecek ürün seçeneği sunmaktadır. Kesinlikle görünüşü yüzünden sizin için fazla kompleks olduğunu düşünüp es geçmeyin.

Bu koşullar altında 14×5.5, 14×6 veya 14×6.5 inch Maple, Mahogany, Steel, Brass ya da bunların kombinasyonlarından yapılmış Free Floating trampetler denemelerinizin ilk sıralarında yer alabilir.

Kafanızdaki sesi çıkartan trampeti buldunuz diyelim. Sırada basit bir zil seti var. En sadesinden bir hi-hat ve bir crash-ride ya da bir hi-hat, bir crash ve bir ride için kolları sıvama vakti. İşe üzerinde “Regular”, “Medium” gibi ibareler olan zillerle başlayın. Zilleri genelde sert çalıyorsanız ya da çaldığınız müzik tarzı sertse daha kalın ve büyük zillere göz atın. Baget sesini daha fazla duymak hoşunuza gidiyorsa Ping ride modelleri ilginizi çekebilir. Ride’ın göbeğini sık kullanıyorsanız büyük göbekli Ride’lar deneyin. Daha “Washy” sesler seviyorsanız nispeten ince Ride zilleri bulmanız gerekiyor demektir. Ayak ile çalındığında kuvvetli “Chick” sesi veren bir hi-hat istiyorsanız nispeten kalın ya da Bottom (Alt) kısmı dalgalı (Wave) olan modeller isteğinize karşılık verecektir. El yapımı ziller aynı model ve ölçülerde olsalar dahi birbirlerinden çok farklı tınılara sahip olabilir. Hepsini denemeye üşenmeyin. Hayatınızın zilini kaçırıyor olabilirsiniz. Makine üretimi olanların sesleri aynı model ve ölçülerde olmak kaydıyla birbirine daha çok benzer niteliktedir. 13 veya 14 inch hi-hat, 18, 19 ya da 20 inch crash-ride, 16, 17, 18 veya 19 inch crash ve 20, 21 ya da 22 inch ride’lar ilk denenecekler listenizde olsun.

Onaltılık notaları bas davul üzerinde yeterince rahat çalamıyor musunuz? O zaman sıra bir kick pedalına gelmiş demektir. Pedallar da kendi aralarında genel olarak zincirli ve kayışlı olanlar olarak iki grupta incelenebilir.

Trampet ve zillerde yaptığınız deneme yolunu kick pedalı için de uygulayın. Ne de olsa şimdi bu konuda daha tecrübelisiniz. Rahat etmenizi sağlayacak, dikkatinizi “Eyvah şimdi onaltılık kick’ler geliyor acaba bu sefer çalabilecek miyim?” gibisinden dağıtmanızı engelleyecek bir pedal muhakkak var.

Bu denemeleri merak ettiğiniz ekipmanlara sahip diğer davulcu arkadaşlarınızdan ödünç alarak da yapabilirsiniz. Hatta böyle bir imkanınız varsa provalarınızda ya da sahnede denemek her zaman en iyisi olacaktır. Tabi bunun bazı riskleri de var. Mesela arkadaşınızın trampetine aşık olup size satması için kendinizi 7/24 peşinde koşarken bulabilirsiniz (kendimden biliyorum:))).
Alternatif bir seçenek daha sunmak gerekirse de eğer maddi olanağınız varsa satın alın gitsin. Beğenmezseniz ileride açacağınız davul ekipmanları müzenize koyarsınız. Bazı ekipmanları deneme şansı bulamayabilirsiniz. Bu durumda bu enstrumanlar hakkında yazılmış deneme yazılarını okuyabilir ya da test videolarını izleyerek bir izlenim edinebilirsiniz.

Bütün bu ekipmanları alırken “Hayatınızın sonuna kadar bu ekipmanı kullanacağınıza” dair bir sözleşme imzalamadığınızı unutmayın. Sonradan elinizden çıkartıp yenisini alabilirsiniz. Zevkler ve alışkanlıklar her zaman değişebilir. Özellikle de davulcuysanız. Bütün bunlardan sonra artık akşam üzeri saatlerinde Beyoğlu’nda gördüğünüz bir elinde trampeti, diğer elinde pedal çantası ve sırt çantasında da zilleri ile sound check’e giden davulculardan biri oldunuz. Hepinize kolay gelsin.