Prof. Tom Stein, Berklee College of Music
—————————————————————————————————————–
“I Just Want To Celebrate (Another Day of Living)” Rare Earth 1971 (Motown Records)
Rare Earth, Motown plak firması tarafından anlaşma imzalanan tamamı beyazlardan oluşan ve Billboard listelerinde ilk ona girmiş ilk gruptur. Bu şarkıyı, içerisinde farklı ritmler (groove) bulunması ve davul ile basın her bölümde yaptıkları yaratıcı çeşitlemeler nedeniyle seviyorum. Performanslarında bolca enerji var. Groove’daki artikülasyonlar ve pozitif şarkı sözleriyle uyumu şarkıyı hit yapan unsurlar. Bu makalede, ritmler arasındaki geçişleri ve çeşitlemeleri göstermek ve ayrıca sizlere bazı fikirler vermek istiyorum.
Giriş, Nakarat ve Köprü olmak üzere üç bölümü notaya döktüm. Ritmdeki varyasyonları göstermesi açısından, başlangıç için çok da zor olmayan, yazılı olarak görmeyi ilginç bulacağınızı tahmin ettiğim bu bölümleri seçtim. Bana göre en ilgi çekici olanı ise groove’ların arasındaki geçişler.
Tüm transkripsiyonlarımda esere, çalan müzisyen gibi düşünerek yaklaşıyor, sadece partisyonu tekrar canlandırmak için gerekli olan bilgiyi notaya döküyorum. Çalacak kişinin parçayı dinleyeceğini varsayıyor ve gereğinden fazla detaylı bir transkripsiyon yapmıyorum. Acemi aranjörlerin pek çoğu, fazla enformasyon verip nihayetinde çalıcının kafasının karışmasına ve yaratıcılığını ortaya koymasına engel oluyorlar. Partisyon yazarken işi basit ve sade tutmak genel olarak iyi bir felsefedir. Bir sonraki bölüme geçişi hazırladığı için bazı davul ataklarını da yazmayı tercih ettim.
İşte parçanın açılışından birkaç mezur:
İlk ölçü birlik bir forte nota ile başlayor ve dört sayıp groove’a giriliyor. Bas, elektrik gitar tarafından dublesi çalınan pentatonik bir paternle giriyor. Trampet 4’lük notalarla köşeleri vururken, 16’lık senkoplu bir bas davul partisyonu cümle sonunda tüm davul setinde gezinen ataklarla destekleniyor. Aralardaki crash vuruşları heyecanı arttırıyor. Zaman zaman tef tarafından çiftlenen Hi-Hat sekizlikleri çalıyor. Ortaya çıkan, hafif bir hard rock hissiyatının da mevcut olduğu çok funky bir ritim.
Kıtayla birlikte tef 16’lıklara geçiyor, bas davul paterni biraz sadeleşiyor ve trampet backbeat çalmaya başlıyor. Vokallerin girdiği üçüncü ve dördüncü ölçülere kadar bas, oktavlı ve sürükleyici 16’lık notalar çalıyor. Buradan, birkaç bas hareketini saymazsak, sadece davul ve vokalin başbaşa kaldığı bölüme geçiliyor. Son iki ölçüde parçanın başındaki ana ritme dönüldüğünü görüyoruz.
Şarkının birinci dakika onbeşinci saniyesinde, ikinci nakarattan sonra gelen köprü bölümü gitar soloya geçişi sağlıyor. Bunlar, sadece birkaç ölçü içerisinde müzikal olarak pek çok şeyin gerçekleşebildiği zamanlardı!
Dikkat ederseniz, bu bölüme 16’lık bir hissiyatla başlayıp, ardından iki vuruşta bir duraklamalara giderek ikilik bir ritm ima ediliyor. Bunu takiben bir ölçülük, 8’lik crescendo geliyor ve 16’lık bas ve davul patterni üzerine çalınmış iki ölçülük gitar solosuna doğru, parça adeta infilak ediyor. Solo girdiğinde tüm grup oldukça sert çalıyor.
SONUÇ
Bu kadar çeşitli groove’ları içinde barındıran böyle bir şarkıyı analiz etmek ve sonra aranje etmekten büyük keyif alıyorum. Öne çıkan, sadece ritimlerin çeşitliliği değil aynı zamanda birinden bir diğerine geçişin ne kadar rahat yapıldığı. Şarkı formüle edilmiş bir yapıyı takip etmiyor. Sanki bir grup müzisyen tarafından, pek çok farklı ritmin nasıl birleştirilebileceğini keşfettikleri uzatmalı bir jam-session’da pozitif şarkı sözleriyle radyo dostu bir pop şarkısı gibi bestelenmiş.
Bu groove’ları çalarken müzisyenlerin ne kadar keyif aldığını ve sözlerin çalarken kendiliğinden yazıldığını tahmin etmek hiç de zor değil. Bu adamların 1971 yılında, çaldıkları her günü kutluyormuşcasına (Celebrate) icra ettikleri bu müziği takdir etmemek mümkün değil.
Tom Stein-Anthony Viscounte
(Konuk yazarımız Tom Stein vizyoner bir müzikal girişimci, müzik prodüktörü, sanatçı gelişim danışmanı, aranjör, elektrik bas, şan ve gitar icracısıdır. Aynı zamanda ABD, Boston’daki Berklee Müzik Koleji’nde öğretim görevlisi olarak görev yapmaktadır. İstanbul’da muhtelif atölye ve usta sınıfı çalışmaları gerçekleştirmektedir.)
Çeviren: Bora USLUSOY