Bana göre, armoni bilgisinden yoksun birinin başarılı bir solo gitarist olabilmesi mümkün değil. Herhangi bir entelektüel çaba göstermeden; notadan, tab’dan ya da çeşitli grafikler yardımıyla bazı dizileri, teknikleri ezberleyip üstün körü bir şekilde çeşitli akorların üzerine çalarak sadece bir yere kadar ilerlenebilir. Akor ve dizi kuruluşlarını, dizilerin akorlarla ilişkilerini enikonu öğrenmeden gerçekten zeki, orijinal bir müzik yaratabilmek imkansız. Tüm genç müzisyenleri modern armoni öğrenmeye davet ediyorum.

Piyasada klasik armoni üzerine çeşitli kitaplar var ancak pop, rock, blues, caz ve benzeri popüler müzik türlerinde yaratıcı olarak kullanabileceğimiz güncel armoni bilgilerini içeren kitaplar pek az. Tam olarak ihtiyacı gidermese de şu kitapları tavsiye edebilirim:

Notasyon ve Diziler, Aralık ve Akor Bilgisi (Oğuz ABADAN – Pan Yayıncılık), Caz Müziğinde Akor Dizileri (Nail YAVUZOĞLU – Pan Yayıncılık), Armoni (Nuhan CANGAL – Arkadaş Yayınları)

Bunların dışında; bendenize ait Solo Gitar Metodu kitabının sonunda yer alan kısa armoni bölümünden yararlanabilir, İngilizce biliyorsanız Harmony & Theory (Keith WYATT, Carl SCROEDER – Essential Concept, Musicians’ Institute) adlı kitabı çalışabilirsiniz.

MAJÖR DİZİNİN ARMONİZASYONU

Akorların ve dizilerin nasıl kurulduğuyla ilgili temel bir bilgiye sahip olduğunuzu (ya da yukardaki paragrafı okuduktan sonra en kısa zamanda olacağınızı) varsayarak; sizlere bugün majör dizinin armonize edilmesinden bahsetmek istiyorum. ‘Bir şarkının tonu nasıl bulunur?; Bu akorların üzerine hangi gamları kullanarak solo atabilirim?’ gibi hayati sorularınızın cevapları bu gibi armoni konularında saklıdır.

Akorlar üçlü aralıkların üst üste yerleştirilmesiyle elde edilir. Do majör dizisinde; sırayla herbir dereceyi kök ses kabul ederek üç sesli akor kurarsanız Şekil 1′deki sıralamayı elde edersiniz. Bu sıralama tüm majör diziler için aynı olacaktır:

Imaj IImin IIImin IVmaj Vmaj VImin VIIminb5

Örneğin la majör dizisinde yer alan akorlar Şekil 2′de verilmiştir.

Bir adım ileri gidip majör diziyi dört sesli yani yedili akorlarla armonize edersek Şekil 3′teki sıralamayı elde ederiz. Bu sıralama tabi ki tüm majör diziler için aynı olacaktır:

Imaj7 IImin7 IIImin7 IVmaj7 V7 VImin7 VIImin7b5

MİNÖR DİZİNİN ARMONİZE EDİLMESİ

Benzer şekilde minör diziyi armoniyi armonize ettiğimizde Şekil 4 ve Şekil 5′teki dizilimlerle karşılaşırız. İlgili minör kuralını göz önüne aldığımızda minör dizi armonizasyonunun majör dizideki sıralamanın 6. derecesinden başlatılarak elde edildiğini fark ederiz.

Bu akor ilişkilerini göz önünde bulundurarak, bildiğiniz şarkıları analiz etmeye, hangi tonda yer aldıklarını bulmaya çalışın. Tonu bulduktan sonra majör ya da minör dizileri kullanarak sololar, melodiler çalabilirsiniz. Önümüzdeki aylarda bu bilgileri kullanarak solo gitar maceramızın gizemli koridorlarında dolanacağız!

Bora USLUSOY